Pas op voor de ultieme superschurk in Agile transformaties

Deze korte blog is het resultaat van een uitstekend productlab ‘Leidend in het digitale tijdperk’ dat ik heb bijgewoond tijdens de SAFe-top 2022.

Agile transformaties hebben, net als elke andere verandering, hun eigen drijvende krachten en helden. En net als bij elke andere verandering is er ook tegenstand, meestal met een centraal thema of sentiment. Laten we deze oppositie tot Agile transformaties voorstellen als een superschurk uit de bekende Marvel & DC comics reeksen en deze dan ook een superschurkennaam geven die betrekking heeft op oppositie die ze voeren. Een van deze superschurken die we allemaal kennen is “De prins van ooit behaalde successen” die vasthoudt aan het verleden.

Het voordeel voor ons als veranderaars is dat de superschurken binnen een bedrijfsverandering gemakkelijk te herkennen zijn. Het weerstandspunt is duidelijk, en ze doen er alles aan om het op de agenda te zetten en te bespreken.

Mijn specifieke superschurk

“De prins van ooit behaalde successen” is een krachtige stakeholder die je kunt herkennen aan uitspraken als: “In mijn 20 jaar bij dit bedrijf zijn we altijd zo succesvol geweest, wat gaat deze verandering nu verbeteren?” Het klinkt als een stevige uitspraak, maar eigenlijk probeert onze superschurk het bedrijf te leiden in een omgeving die met de dag sneller verandert. Hij gebruikt echter manieren van werken die niet meer toereikend zijn voor die veranderingen.

De prins van het succes uit het verleden staat bekend om zijn zeer stabiele stakeholdernetwerk en heeft op zijn minst enige controle over de organisatie. Hij kent de weg binnen het bedrijf en de markt als geen ander.

Het interessante aan deze superschurk is dat hij eigenlijk kan transformeren in een superheld, maar dat vergt moed en kwetsbaarheid.

Het eerste dat we moeten doen is aandacht besteden aan onze eigen zwakke punten; elimineer als het ware onze Kryptonite. In mijn geval is mijn persoonlijke Kryptonite niet mijn gebrek aan moed, maar juist mijn kwetsbaarheid. Mijn “Zeg het zoals het is”- aanpak is waarschijnlijk wat directer dan de meeste, en ik heb de neiging om de gemiste kansen als gevolg van de huidige leiderschapsstijl met feiten te benadrukken, zonder echt te erkennen dat er waarheid zit in de uitspraak “Ik ben de afgelopen 20 jaar bij dit bedrijf altijd zo succesvol geweest.”

Als ik mijn persoonlijke Kryptonite wil elimineren, heb ik een andere aanpak nodig. Gelukkig is er een alternatieve benadering die voor ons allemaal werkt als we Agile transformaties succesvol willen maken door met deze Superschurk te willen samenwerken: we moeten meer een verhalenverteller worden. We kunnen warmte creëren, de context schetsen en ons echt concentreren op wat de verandering extra zal brengen.

Is er nog hoop voor mij met zo’n krachtige tegenstander en mijn persoonlijke Kryptonite? Natuurlijk! Ook ik kan erin slagen om meer een verhalenverteller te zijn en me te concentreren op het “waarom” van de Agile transformaties in plaats van op de volgende mijlpalen.

Wat ik in deze situatie ook doe, is mijn eigen netwerk inzetten om met deze stakeholder samen te werken. Eén van de krachtige regels bij stakeholdermanagement is: “Sommige stakeholders worden beter aangestuurd door iemand anders in je netwerk, of samen”. Door hulp te vragen aan iemand die meer gericht is op relaties dan op transacties, verandert het gesprek. Er zal een verschuiving plaatsvinden; van het bespreken van de koude actuele feiten naar het gesprek over wat we samen graag willen bereiken. En als we overeenkomsten vinden is er een zeer goede kans dat onze superschurk in een superheld verandert. Hij of zij zal een echte pleitbezorger en broodnodige troef worden voor succesvolle Agile transformaties.

Er zijn eenvoudige manieren om te zien of de aanpak heeft gewerkt. Je zult weten dat de aanpak werkt als je buy-in ervaart voor de transformatie- niet alleen van deze persoon, maar ook van het stakeholdernetwerk van de superschurk.

Om de houding van een tegenstander ten opzichte van verandering te wijzigen, zijn er drie sleutelfactoren in je aanpak:

1. Leg meer nadruk op het waarom van de verandering dan op de roadmap en mijlpalen.
2. Luister om te begrijpen in plaats van om te reageren.
3. Differentieer de centrale boodschap voor stakeholders naar een meer specifieke boodschap. Zo herken je wat er voor jouw stakeholder echt toe doet.